Hỏi: Năm nay tôi 43 tuổi, vừa rồi khám sức khỏe, bác sĩ bảo bị cao mỡ máu, huyết áp 140/100, đo lại 1 tuần nay huyết áp luôn là 140/100, chưa muốn uống thuốc. Tôi muốn biết vì sao bị cao huyết áp để trị tiệt căn được không, nếu uống thuốc huyết áp, nên dùng loại gì tốt nhất?
TRẦN THANH TÙNG (xã An Mỹ, huyện Tuy An)
Trả lời: Tăng huyết áp chia ra 2 loại: Tăng huyết áp thứ phát và tăng huyết áp nguyên phát. Tăng huyết áp nguyên phát là tăng huyết áp không tìm thấy nguyên nhân, thường gặp ở người cao tuổi. Tăng huyết áp thứ phát là tăng huyết áp tìm thấy nguyên nhân, thường gặp ở trẻ em và người trẻ tuổi. Bệnh tăng huyết áp 85 đến 90% không tìm thấy nguyên nhân, chỉ khoảng 10 đến 15% tìm thấy nguyên nhân. Những nguyên nhân chính dẫn đến tăng huyết áp thường gặp như sau:
- Nguyên nhân ở thận: Viêm cầu thận cấp, viêm cầu thận mãn, suy thận, sỏi thận, thận đa nang, hẹp động mạch thận…
- Nguyên nhân nội tiết: U vỏ tuyến thượng thận, u tủy tuyến thượng thận, phì đại tuyến thượng thận bẩm sinh, hội chứng Cushing, cường giáp trạng…
- Nguyên nhân khác: Hẹp eo động mạch chủ, nhiễm độc thai nghén, bệnh tăng hồng cầu, hở van động mạch chủ, bệnh tê phù…
Huyết áp của anh 140/100, huyết áp tâm thu mới ở mức nhẹ, huyết áp tâm trương lại cao. Cần khám kỹ, kiểm tra tổng thể để tìm nguyên nhân, có hướng điều trị cho đúng. Về thuốc điều trị huyết áp có nhiều loại, với những công dụng khác nhau, phù hợp từng người. Việc điều trị phải theo một chiến lược từ liều thấp đến liều cao, từ dùng một loại đến phối hợp nhiều loại, nên cần được bác sĩ theo dõi, chỉ định phù hợp, nhất là giai đoạn đầu. Nguyên tắc chung như sau:
- Tăng huyết áp là bệnh mạn tính nên cần theo dõi đều, điều trị đúng và đủ hàng ngày, điều trị lâu dài.
- Mục tiêu điều trị là đạt “huyết áp mục tiêu” và giảm tối đa “nguy cơ tim mạch”. “Huyết áp mục tiêu” cần đạt là < 140/90 mmHg và thấp hơn nữa nếu người bệnh vẫn dung nạp được. Nếu nguy cơ tim mạch từ cao đến rất cao thì huyết áp mục tiêu cần đạt là < 130/80 mmHg. Khi điều trị đã đạt huyết áp mục tiêu, cần tiếp tục duy trì phác đồ điều trị lâu dài kèm theo việc theo dõi chặt chẽ, định kỳ để điều chỉnh kịp thời.
- Không nên hạ huyết áp quá nhanh để tránh biến chứng thiếu máu ở các cơ quan đích, trừ tình huống cấp cứu.
BS ĐOÀN VăN HẢI
